Selçuk Küpçük tarafından gerçekleştirilen “Politik Türk Sinemasında Ülkücü Filmler” başlıklı tez çalışmasına Türk Sineması’na farklı bir bakış açısı getirdi.
Son döneme damga vuran Ülkücü filmlerin Türk Sinemasına katkısının incelendiği tez çalışmasında Akademisyen - Yazar Lütfü Şahsuvaroğlu’nun 1983 yılında yayınlanan Kafes isimli kitabından yola çıkılarak Bektaş Topaloğlu tarafından senaryolaştırılan Kafes filmi ile senaryosu Deniz Ahenk’e ait Ankara Yazı/ Veda Mektubu isimli filmler başta olmak üzere Türk Sinemasında politik etkiye sahip filmlerin gerçek öyküleriyle beraber detaylı incelendiği gerçekleştirilen “Politik Türk Sinemasında Ülkücü Filmler” başlıklı 172 sayfalık tezin kitap halinde yayınlanması bekleniyor.
1976 yılında Ülkü Ocakları Sosyal ve Kültürel Faaliyetler Merkezi tarafından yayınlanan “Milli Ülkücü Sinema Cephesi” başlıklı bir bildirinin ardından başlayarak günümüze kadar gelişen belgesel nitelikli filmlerin ele alındığı tezin özellikle 12 Eylül Askeri Darbesi ardından cezaevlerinde yaşanan insan hakları ihlallerini anlatan film örneklerinin yakın tarihi daha net anlaşılması noktasında kaynakça olacağı tahmin ediliyor.
SELÇUK KÜPÇÜK KİMDİR?
Şair, besteci. 5 Kasım 1971, Alanya / Antalya doğumlu. Ordu Gülyalı İlkokulu (1983) ve Ortaokulu (1986), Ordu Lisesi (1989), Gazi Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü (1993) mezunu. 1996’dan itibaren çeşitli öğretim kurumlarında psikolojik danışmanlık yaptı. Türkiye Yazarlar Birliği üyesidir.
Özellikle şiirleriyle tanınan Selçuk Küpçük’nün Kirletilmiş Ölümler Kitabı (Kirletilmiş Ölümler Kitabı ve Büyük Tefsir adıyla, 2014) isimli şiir çalışması, Yüzleşmenin Kişisel Tarihi - Mito-politik Söylemden Ağıdı Yakılmamış Çocuklara (2012),Modern Türk Şiirinde Bellek Arayışı (2013), Türkiye Edebiyat Dergileri Atlası(2015), Aşk ve Teselli (2018) başlıklı araştırmalarının yanı sıra Albüm Tebessüm Provaları (1996), Kurutulmuş Gül Mevsimi (1998), Artık Kuşlarını Uçur isimli eserleri bulunuyor.
KAFES FİLMİ HAKKINDA
Filmin öyküsü ülkücü camianın önemli isimlerinden Lütfi Şehsuvaroğlu’na aittir. Her ne kadar Şehsuvaroğlu’nun çok daha önceki bir tarihte, dönemi bir ülkücünün gözüyle anlatan “Kafes” (1983) isimli bir romanı yayınlanmış olsa da, filmde daha farklı bir öyküye rastlanır.
Kafes, 12 Eylül Darbesi döneminde geçiyor ve bu dönemde cezaevinde işkencelere maruz kalan gençlerin hayatını ele alıyor. Başrollerinde İsmail Hacıoğlu, Nilay Duru, Fırat Şahin gibi isimlerin yer aldığı dram filmi Kafes'in yönetmen koltuğunda Mahmut Kaptan var.
“Kafes”, konusu itibariyle tipik bir 12 Eylül Filmi. Diğer 12 Eylül Filmlerinden ayrışan yanı ise, dönem içi yaşananları ülkücü hareketin gözü üzerinden tarihe not düşmesidir. Gerek 12 Eylül öncesi sokağa taşan şiddeti ve gerekse darbe sonrası cezaevi şartlarını, işkence muamelelerini ülkücü ideolojinin argümanlarından hareketle yanlı bir okumaya tabi tutmasıdır.
“Kafes”, Ankara Gazi Yüksek Teknik Öğretmen Okulu’nda 1970 yılında ülkücü genç Dursun Önkuzu’nun solcu militanlarca işkence edilip daha sonra pencereden aşağı atılması sahnesi ile başlayıp (Hürriyet, 23.11.1970), 12 Eylül darbesinde yaşanan tutuklamalara kadar uzayan bir zaman diliminde yaşanan siyasal olayları “ideal” bir ülkücü karakterin gözleri ile aktarıyor izleyiciye.
ANKARA YAZI/ VEDA MEKTUBU FİLMİ HAKKINDA
“Ankara Yazı/Veda Mektubu” isimli film, bir anlamda “Kafes”teki Mustafa karakterinin (Pehlivanoğlu) çekilip alınarak, O’nun etrafında gelişen olayların anlatımı üzerine kuruluyor. Bilindiği gibi ülkücü ideolojik kimlik taşıyan Mustafa Pehlivanoğlu 12 Eylül darbesi olmadan evvel, polis kayıtlarına “Balgat Katliamı” biçiminde geçen 10 Ağustos 1978’deki kahvehane tarama olayı sebebi ile tutuklanmış, darbenin hemen ardından da 7 Ekim 1980 tarihinde idam edilmiştir.
Senaryosunu Deniz Ahenk'in yazdığı ve Kemal Uzun'un yönettiği filmin baş rollerini Gürkan Uygun ile İpek Tuzcuoğlu paylaşıyor.
(Mehmet Emin Danış)
